Zalety mediacji. Dlaczego warto polubownie osiągnąć porozumienie?

Mediacje to sposób dobrowolnego rozwiązywania sporów przy pomocy zaufanej osoby trzeciej w postaci mediatora, którego zadaniem jest ułatwienie wzajemnej komunikacji i dojście do porozumienia obu stronom konfliktu. Zwykle tego typu działania podejmowane są w przypadku spraw karnych, spadkowych, majątkowych, rodzinnych, pracowniczych, gospodarczych czy administracyjnych. Jakie są główne zalety mediacji?

Zalety mediacji a postępowanie sądowe

Najważniejszą dla wszystkich stron korzyścią, wynikającą z poddania się mediacjom, jest niewątpliwie fakt, że nie zachodzi wówczas konieczność stresującego zeznawania przed sądem. Mediacje przebiegają o wiele bardziej komfortowo, spokojniej oraz w przyjemniejszych warunkach. Obie strony konfliktu mają moc decydowania o większości spraw, m.in. o wyborze osoby pełniącej funkcję mediatora czy o przebiegu i efekcie mediacji – porozumienie zawarte jest na zasadach, o których wiedzą i na które świadomie wyrażają zgodę.

Warto wskazać, że mediator nie wskazuje winnego ani nie wydaje wyroku jak sąd – jest stuprocentowo bezstronny i jedynie czuwa nad całością, moderując rozmowę tak, by odbywała się z szacunkiem, bez agresji czy negatywnych emocji, oraz doprowadziła do kompromisu i sprawiedliwego rozwiązania sprawy. Postępowanie mediacyjne ma oczywiście charakter poufny. Nie wymaga też załatwiania zbyt wielu formalności.

Wspólne ustalenie wszystkich punktów podpisanego przez strony porozumienia wpływa także o wiele korzystniej na późniejsze stosowanie się do ustalonych zasad niż ma to miejsce w sytuacji typowego rozwiązywania konfliktu przed sądem. Podobnie jest z utrzymywaniem w przyszłości dobrych lub przynajmniej poprawnych kontaktów. Bywa to szczególnie istotne przy sporach rodzinnych, dotyczących np. ustalenia zasad rozstania małżonków, kwestii alimentów i podziału władzy rodzicielskiej po rozwodzie.

Mediacje bardzo często pomagają również w naprawie zepsutych relacji, odbudowaniu ich i ponownym nawiązaniu przyjaznych stosunków.

Co ważne, zawarte na skutek takich spotkań porozumienie zostaje oficjalnie zatwierdzone przez sąd i nabiera dzięki temu mocy prawnej. Stanie się tak oczywiście tylko wtedy, gdy sąd nie będzie miał żadnych zastrzeżeń odnośnie ugody, np. nie zostanie ona uznana jako niezrozumiała, zawierająca sprzeczności czy niezgodna z prawem lub tzw. zasadami współżycia społecznego.

Koszt i czas mediacji jako jej zalety

Wymieniając zalety mediacji nie można także pominąć kwestii finansowej. Postępowanie sądowe wiąże się zazwyczaj z dość dużymi wydatkami, na które składają się opłaty wpisowe, różnego rodzaju zaświadczenia, opinie biegłych, wyceny, odpisy notarialne, a także co do zasady wysoki koszt pełnomocnika (np. adwokata czy radcy prawnego). Spotkania z mediatorem pozwalają na ich uniknięcie – nie potrzeba do ich przebiegu wyspecjalizowanych prawników, rzeczoznawców czy pisemnych ekspertyz, w efekcie czego obie strony mogą zaoszczędzić pieniądze.

Kolejną istotną sprawą jest szybkość postępowania mediacyjnego, co pozwala znacznie zaoszczędzić czas skonfliktowanym stronom. Na każdy spór poświęca się średnio od 3 do 4 sesji, co w praktyce nie trwa dłużej niż 30 dni. Ponadto, większość – bo aż ok. 70-80% z nich – kończy się sukcesem, czyli dojściem do obopólnej zgody. Z tego powodu jednym z głównych plusów mediacji jest wysoka efektywność działania. W przypadku jednak, gdy jedna ze stron uzna, że nie chce uczestniczyć w tego rodzaju rozwiązaniu sporu, wówczas ma prawo w dowolnej chwili zrezygnować z mediacji. Ważną informacją jest również fakt, że dziś spotkania te nie wymagają obecności osobistej, ponieważ mogą przebiegać np. za pośrednictwem połączenia internetowego.

Zalety mediacji – podsumowanie

Jak widać, zalet mediacji i korzyści wynikających z ich zastosowania jest naprawdę sporo. Przebiega ona szybko, łagodnie i odbywa się bez zbędnego formalizmu. Jest stosunkowo tanim sposobem rozwiązania sporu, a ponadto nie powoduje stresu i obciążenia psychicznego, jak postępowanie sądowe. Obie strony mają wpływ na warunki porozumienia i jednocześnie większe szanse na poprawę swoich relacji.